Pytanie od Kacpra: “Witam, Zakupiłem ostatnio na allegro filtr wg opisu “ND 9”. Kiedy go dostarczono zauważyłem na pierścieniu opis “ND 0.9”. Czy ktoś mnie oszukał, czy rzeczywiście opis “ND 9” i “ND 0.9” można stosować zamiennie? Z tego co wyczytałem w internecie filtr 0.9 ma przepuszczalność 13% czyli wydłuża czas ekspozycji około 8 razy. Fotografowałem wczoraj pejzaż ISO 100, przysłona 13, priorytet przysłony, z założonym owym filtrem. Nie udało mi się zwiększyć czasu otwarcia migawki do wartości powyżej 1 sekundy. Zastanawiam się czy filtr ten sprawdzi się w zdjęciach, w których chciałbym “rozmyć” wodę np. z wodospadu? Czytałem na różnych forach, iż ludziom udaje się przy użyciu filtrów ND uzyskać czasy rzędu kilkudziesięciu sekund. Proszę o poradę. Z góry dziękuję.”

Filtry szare posiadają stały stopień zmniejszania mocy światła. Ten stopień przyciemniania (gęstość) może być podawany np. jako oznaczenie NDx2, NDx4, NDx8 itd. (czasami bez „x” w środku, czyli ND2, ND4, ND8 itd.) lub ND 0.3, ND 0.6, ND 0.9 itd. , co oznacza odpowiednio osłabienie światła o stopnie ekspozycji 1EV, 2EV, 3EV itd.

Te i inne oznaczenia filtrów szarych znajdziesz zestawione w poniższej tabeli.

Filtry szare – oznaczenia

Tabela opracowana na podstawie oznaczeń dostępnych w sklepach filtrów szarych

Na zdjęciu otwierającym wpis po lewej jest filtr pełny szary Hitech ND 3.0 (85x85mm) – zmniejszenie mocy światła o 10EV, a po prawej filtr neutralny szary z oznaczeniem LCW ND500 MC HRC 77mm – zmniejszenie mocy światła o 9EV.

Jak zauważysz w tabeli nie ma filtra o oznaczeniu ND 9, dlatego w opisie prawdopodobnie był błąd i chodziło o filtr ND 0.9. Zmniejsza on ekspozycję 8 razy, czyli o 3 EV.

Jaki filtr do rozmywania wody?

Jeśli natomiast chodzi o zdjęcia wodospadów, to czas naświetlania 1 sekunda jest wystarczający do rozmycia wody. Jeśli więc będziesz miał warunki oświetleniowe podobne do tych, przy których robiłeś testy, to uzyskasz odpowiedni efekt. Jeśli jednak będzie jaśniej lub wodospad będzie w pełnym słońcu, to filtr ND 0.9 będzie za słaby. Wtedy konieczny będzie dołożenie jeszcze jednego. Filtry szare można łączyć i uzyskiwać w ten sposób większe osłabienie mocy światła i wydłużenie czasu naświetlania. Dlatego do uzyskiwania dłuższych czasów naświetlania konieczny jest ciemniejszy filtr.

Wszystko więc zależy od warunków oświetleniowych, a one mogą być bardzo różne. Może się też tak zdarzyć, że będzie dzień pochmurny lub późna godzina, a fotografowany strumień będzie w cieniu drzew. Przy takich warunkach do uzyskania długiego czasu, liczonego w sekundach, wystarczy przymknięcie przysłony. Filtr szary nie będzie wtedy potrzebny.

Ja w swojej torbie fotograficznej mam zawsze dwa filtry szare. Jeden o gęstości dającej korektę ekspozycji o -4EV oraz drugi ciemniejszy -9EV. Z mojego punktu widzenia jest to wystarczający zestaw na dość różne okazje i warunki oświetleniowe.

Więcej o zdjęciach z długimi czasami naświetlania znajdziesz w ebooku “Magia czasu migawki“.