Opisując parametry naświetlenia zdjęcia można je graficznie przedstawić jako trójkąt ekspozycji o trzech wierzchołkach: czas, przysłona oraz ISO. Warto jednak zaznaczyć, że trójkąt ekspozycji dla światła błyskowego jest inny niż trójkąt ekspozycji dla światła ciągłego. Inaczej trzeba ustawiać parametry naświetlania kiedy fotografujesz przy świetle słonecznym, a inaczej kiedy używasz lampy błyskowej.

Trójkąt ekspozycji dla światła ciągłego

W przypadku światła ciągłego dobór ekspozycji polega na ustawieniu odpowiednich wartości czasu naświetlania, przysłony i ISO. Są to trzy czynniki decydujące o naświetleniu zdjęcia. Tak naprawdę jednak o naświetleniu decyduje tylko przysłona, która definiuje moc światła wpuszczanego przez obiektyw oraz czas naświetlania, który decyduje jak długo to wpuszczone światło jest “łapane” przez matrycę. ISO wpływa tylko na sposób interpretacji złapanego światła. Niemniej efekt w postaci zdjęcia wynika z ustawień tych trzech czynników.

Zależność między nimi jest dobrze opisana we wpisie Ekspozycja na wakacje – ściąga z jej składników, dlatego nie będę się tu powtarzał. Zobacz proszę tamten wpis.

Trójkąt ekspozycji dla lampy błyskowej

Światło pochodzące od lampy błyskowej jest emitowane przez bardzo krótki okres czasu. Jest on niezależny od czasu naświetlania, dlatego w przypadku światła błyskowego dobór ekspozycji polega na ustawieniu odpowiednich wartości przysłony i ISO. Trzecim parametrem, który możesz regulować, jest moc światła błyskowego. Natomiast, aby matryca aparatu mogła zarejestrować obraz w czasie błysku światła, czas migawki musi być tylko równy lub dłuższy od czasu synchronizacji.

Tak więc korzystając z lampy błyskowej, do określonej mocy błysku dobierasz odpowiednią wartość przysłony i ISO. Mając możliwość sterowania mocą błysku możesz też postąpić odwrotnie. To znaczy, ustawiasz przysłonę oraz ISO i dopiero do tych wartości dobierasz odpowiednią moc błysku. Przeważnie taki sposób postępowania jest najskuteczniejszy w oświetleniu studyjnym przy sesjach z więcej niż jedną lampą. Wtedy ze względu na jakość zdjęć ustawiasz najniższe ISO i przysłonę ze względu na potrzebną głębię ostrości lub ze względu na najwyższą ostrość obiektywu.

Czas naświetlania, w przypadku światła błyskowego, powinien być jedynie równy lub dłuższy niż czas synchronizacji migawki z lampą błyskową. Przeważnie ma on wartość od 1/160 lub 1/250 sekundy w przypadku aparatów z migawką szczelinową. Kiedyś to nawet była 1/30 sekundy. Oznacza to, że niezależnie czy ustawisz czas na 1 sekundę, 1/10 sekundy, czy 1/100 sekundy to naświetlenie z lampy błyskowej będzie dokładnie takie samo. Przecież sam błysk trwa tylko krótką chwilę.

Niektóre reporterskie lampy błyskowe mają specjalny tryb i dają możliwość synchronizowania błysku z krótszymi czasami niż czas synchronizacji.

Ps. Opublikowany materiał to tylko niewielki fragment ebooka “Ekspozycja – Barwa – Ostrość”. Więcej na temat ekspozycji otrzymasz po zapisaniu się na listę Ekspozycja, zdjęcia nocne i w trudnych warunkach oświetleniowych.