Ogniskowa, kąt widzenia obiektywu i jak to się zmienia w zależności od rozmiaru matrycy

Dostałem pytanie os Anny: „Jestem jeszcze laikiem z fotografii. Pytanie. Czy obiektyw Samyang 12 mm 1:2 MFT — po założeniu do Olympusa (mikro 4/3) będzie miał ogniskową 12 mm czy 24 mm?”.

Czy ogniskowa obiektywu zmienia się w zależności od rozmiaru matrycy w aparacie?

Ogniskowa obiektywu się nie zmienia. Jej wartość nie jest zależna od rozmiaru matrycy w aparacie. Czyli obiektyw nadal będzie miał ogniskową 12 mm. Zmienia się natomiast kąt widzenia. Jeśli więc chcesz porównać kąt widzenia obiektywu przy różnych rozmiarach matryc, to wtedy stosujesz przelicznik i porównanie do matrycy aparatu pełnoklatkowego. Dla mikro 4/3 ten przelicznik wynosi 2. Czyli 12 x 2 = 24. Oznacza to, że obiektyw 12 mm przypięty do aparatu z matrycą mikro 4/3 ma taki sam kąt widzenia jak obiektyw 24 mm przypięty do aparatu z matrycą pełnoklatkową.

Zmianę kąta widzenia masz zilustrowaną na poniższym rysunku. Masz tam też podane wartości przeliczników dla różnych rozmiarów matryc.

Rozmiar matrycy w aparacie - porównanie wielkości
Rozmiar matrycy w aparacie — porównanie wielkości, wpływ na kąt widzenia obiektywu oraz przelicznik ogniskowej.

Dodatkowy przykład przeliczenia ognikowej dla porównania kątów widzenia

Ogniskowa obiektywu i jej zmiana w zależności od rozmiaru matrycy

Na zdjęciu pokazany jest obiektyw zoom o zakresie ognikowych 12-42 mm. Podpięty jest do aparatu z matrycą mikro 4/3. Taka kombinacja odpowiada kątowi widzenia aparatu pełnoklatkowego z obiektywem o zakresie ogniskowych 24-84 mm. Natomiast w przypadku aparatu z matrycą APS-C Nikon byłyby to ogniskowe 16-56 mm. Dla APS-C Canona byłby to zakres 15-52,5 mm.

Przelicznik ogniskowej przydaje się również wtedy, kiedy za pomocą adaptera przymocowujesz do aparatu obiektyw przystosowany do większej matrycy. Przykładowo, jeśli masz obiektyw np. o ogniskowej 50 mm, który był stosowany w aparacie pełnoklatkowym. To stosując go teraz z matrycą mikro 4/3 będziesz mieć przy nim inny, węższy kąt widzenia. Będzie on jednak taki sam jaki aparat pełnoklatkowy ma z obiektywem o ogniskowej 100 mm (50 mm razy mnożnik o wartości 2).

Taka informacja przydaje się, jeśli ktoś fotografował pełną klatką i przyzwyczajony jest do określonych kątów widzenia wynikających z ogniskowej. Po przesiadce na aparat o mniejszej matrycy można więc sobie łatwo przeliczyć ogniskową, by mieć kąt widzenia, który Ci odpowiada. Jest to określane jako ekwiwalent ogniskowej dla pełnej klatki.

Przeliczanie ogniskowej przydaje się również w sytuacji, kiedy analizujesz zdjęcia robione przez innych, a zostały one zrobione aparatem o innym rozmiarze matrycy niż ma Twój aparat.

6 komentarzy do “Ogniskowa, kąt widzenia obiektywu i jak to się zmienia w zależności od rozmiaru matrycy”

  1. Witam…
    muszę stanąć dalej aby dany obiektyw podpięty np do AP-SC objął tyle
    ile widział gdyby był podpięty do pełnej klatki…

    Pozdrawiam Helena

    1. Tak. Zmiana odległości do fotografowanego obiektu jest pewnym rozwiązaniem. Zmienia się przy okazji perspektywa i nie jest to dokładnie to samo, co zachowanie tego samego kąta widzenia, ale jak najbardziej można sobie w ten sposób poradzić. Czasami jest to nawet z korzyścią dla zdjęcia.

  2. Hej. Czyli dobrze rozumiem, że jak podepnę pod FF obiektyw 80mm z p-sixa to da on taki obrazek jak dedykowany pod FF obiektyw ~51 mm?

    1. Nie. 80 mm dla średniego formatu jest standardowym obiektywem, tak jak dla FF jest nim pięćdziesiątka. Czyli 80 mm na średnim formacie daje podobny kąt widzenia jak 50 mm na FF. Natomiast jeśli przepinasz obiektyw z aparatu o większej „matrycy” do aparatu o mniejszej, to ogniskowa pozostaje bez zmian, tylko zmienia się kąt widzenia. Zmniejsza się on, więc zwiększa się ekwiwalent ogniskowej. W pokazanym we wpisie przykładzie mnożniki wynikają z przyjęcia jako bazowego formatu FF. Czyli jak wyliczyć ekwiwalent ogniskowej przy zastosowaniu obiektywu od FF do matrycy i innym rozmiarze. Jeśli więc zastosujesz obiektyw od FF o określonej ogniskowej do średniego formatu, to ekwiwalent ogniskowej ulegnie skróceniu, bo mnożnik wynosi 0,64. Czyli jeśli np. na FF masz obiektyw o ogniskowej 50 mm, to po podpięciu go do średniego formatu otrzymujesz ekwiwalent 32 mm (50 mm x 0,64 = 32 mm). Czyli standardowy obiektyw dla FF zachowuje się jak szeroki kąt przy matrycy średnioformatowej. Nie biorę tu pod uwagę faktu, że taki obiektyw może nie pokryć w całości klatki średnioformatowej. W druga stronę trzeba przyjąć inne przeliczenie. Obiektyw 80 mm od średniego formatu przypniesz do FF, to ekwiwalent ogniskowej się wydłuży, bo w FF jest mniejsza matryca niż w średnim formacie, więc jest odpowiednio mniejszy kąt widzenia. Ile w takiej sytuacji wynosi przelicznik ogniskowej. Trzeba tu porównać przekątne rejestrowanego obrazu. Zakładając, że w średnim formacie analogowym mamy klatkę 56 mm x 56 mm (proporcje 1:1), to przekątna wychodzi 79,2 mm. W FF (proporcje 3:2) przekątna wynosi 43,3 mm. Zatem dzieląc 79,2 przez 43,3, otrzymujemy 1,83. Jeśli więc podepniesz 80 mm ze średniego formatu do FF, otrzymasz kąt widzenia odpowiadający ekwiwalentowi ogniskowej 146 mm na średnim formacie. Oczywiście należy to traktować jako wartość orientacyjną, bo mamy zupełnie inne proporcje kadru.

Co o tym sądzisz? Zostaw komentarz