Jak dobierać ekspozycję?

Na co zwrócić uwagę przy ustalaniu odpowiednich parametrów ekspozycji? Jakie ustawić wartości przysłony, czasu migawki lub ISO? Wszystko to zależy …

… od tego, co fotografujesz, jakie chcesz uzyskać efekt i jak silnym oświetleniem dysponujesz.

Zacznijmy od tego, że z założenia ustawiasz na początku czułość ISO na niską wartość. W wielu aparatach jest to 100. Przy tej czułości zdjęcie ma najniższe szumy i pod tym względem najlepszą jakość.

Pierwsze pytanie, które musisz sobie zadać, to czy fotografowany obiekt jest w ruchu?

Jeśli TAK, to czy chcesz zamrozić ten ruch (wtedy wybierasz krótki czas migawki), czy raczej chcesz uchwycić poruszenie (wtedy dłuższy czas).

Dalej do wybranego czasu migawki dobierasz wartość przysłony. Jeśli okazuje się, że jest zbyt ciemno i nawet największy otwór przysłony nie gwarantuje wystarczającej ekspozycji wtedy masz dwa wyjścia. Pierwsze – podnieść ISO, drugie – dodać światła przez zastosowanie np. dodatkowej lampy błyskowej (jeśli to jest możliwe).

Jeśli na pierwsze pytanie odpowiedź jest NIE, to ustawiasz wartość przysłony w zależności od potrzebnej głębi ostrości. Jeśli potrzebujesz dużej np. przy zdjęciach krajobrazowych, czy w makrofotografii, ustawiasz np. f/16, f/22. Jeśli potrzebujesz małej np. w portrecie, ustawiasz f/2. Jeśli potrzebujesz maksymalnej ostrości, to ustawiasz taką wartość przysłony, przy której dany obiektyw jest najbardziej ostry np. f/5.6. f/8. Obiektyw jest najczęściej najbardziej ostry w połowie skali możliwych do ustawienia wartości przysłon.

Dalej dobierasz czas migawki. Jeśli np. ten czas wychodzi zbyt długi, to musisz zastosować statyw, podnieść ISO lub dodać światła.

Na początku pokazuję to w postaci uproszczonego schematu. Na pewno to nie wyczerpuje wszystkich możliwych wariantów, ale może być wskazówką dla początkujących fotografów, którzy chcą samodzielnie dobierać wartości ekspozycji. Mam nadzieję, że się przyda.

19 komentarzy do “Jak dobierać ekspozycję?”

  1. Artykulik fajny, szkoda ze nie znalazlem go ze 2 lata temu zaoszczędził bym sporo czasu:) a tak serio w pełni mi się to podoba tylko zaznaczyłbym, że czasem lepiej uzyc statywu, poszukac oparcia czy robic niedoswietlone zdjecie niz zwiększac ISO.

  2. O tak, zgadzam się z przedmówcą. Jeśli nie zabrało się ze sobą statywu, czasami warto rozejrzeć się dookoła i wykorzystać jakiś słupek, płot albo kosz na śmieci. Warto też wtedy użyć samowyzwalacza, żeby uniknąć ruchu. Wysokie ISO to dla mnie ostateczność.

  3. zrobiłam sobie w lesie poidełko i póki nie było liści fotki wychodziły super,jednak teraz jest trochę ciemno(ale padaja promienie słonca na poidło)jednak nie dość,że zdjęcia wychodza poruszone mimo statywu to jeszcze strasznie zielony wchodzi:(fakt teraz poidełko jest wyżej i obłozone mchem.wcześniej było niżej z pozycji leżącej ale też był mech i o wiele lepiej fotki wychodziły.co zmienić obnizyć poidło czy wogole przenieść w słoneczne miejsce?
    przed zmiana wysokości poidła fotosik.pl/pokaz_obrazek/a9eb3bc17c062d33.html[link już nieaktywny] po zmianie tu akurat duszek wyszedł ale tło jest za zielone fotosik.pl/pokaz_obrazek/32c7f3d05a47adc7.html[link już nieaktywny]

  4. Śliczna gałązka! Proste jak konstrukcja cepa ale jak pomocne. Poszperaj Przemku, może jeszcze coś ciekawego a PROSTEGO znajdziesz? Kiedyś były tabelki naświetlania na kartonikach.Żal pozostał.

  5. @monika. Świetne zdjęcia. Gratulacje. A jeśli chodzi o poruszenie, to popatrz na parametry ekspozycji. To poruszone było robione przy czasie 1/20 sek. i łatwo wtedy, by ruchliwy ptaszek był poruszony. Statyw nic nie pomoże, bo sam obiekt się rusza. Musisz robić zdjęcia przy krótszych czasach. Widziałem, że nawet przy 1/50 udawało Ci się złapać stabilne zdjęcie, ale bezpieczniejszy czas to 1/100 sek. Aby skrócić czas migawki możesz a) zastosować jaśniejszy obiektyw (większy otwór przysłony), b) podnieść ISO (przy EOSie 50D nawet do 1600), c) przenieść poidełko w bardziej nasłonecznione miejsce, d) lub zastosować kombinację a),b),c). Jeśli masz problem z balansem bieli (zazielenione zdjęcie) rób zdjęcia w RAWach. Wtedy w programie graficznym do ich wywoływania możesz łatwo to poprawić.

  6. moniko.To jest właśnie to.Każde zdjęcie ma “klimat”,bo to nie są wypchane ptaszki.Aby wizerunki były super dokładne do książek zaleca się wykonywanie rysunków. Tam szczegóły są b.ważne. Nie mam Canona50D ,ale balans chyba można ustawiać ręcznie?Wiem,że to denerwuje, ale pobaw się jednak balansem bieli.Rady Przemka są b. dobre.Ja mam syna perfekcjonistę w pracy – utrapienie.Człowiek sam siebie może zagonić pod ścianę – i co wtedy? Trochę luzu. A może to kokieteria? Wtedy popieram.;)Mnie się podobają, moim najbliższym też a robili tłumaczenia książek właśnie poświęconych przyrodzie.Napisz i pokaż więcej- może zacznę krytykować.;)))

  7. Dziękuję za rady Przemku i Tobie Jacku.Ja też tak uważam,że zdjęcia powinny być naturalne a nie poukrywane wszystkie jego mankamenty.Zmieniłam miejsce poidelka i wydaje mi się,że jest jaśniej,teraz uzywam statywu też a jednak czasy są 1/20 1/30 i na 200mm mydło:(kalibracja nic nie pomogła w serwisie a jedynie na body natrzaskali mi 3,5tyś klatek.Teraz zapraszam ponownie ta wyżej podany link i jest kilka nowych fotek z wczoraj(18.05)popołudnia.Oczywiście pobawie się trochę,choc jak zmieniłam czas na 1/1250(gdzies mi tak doradzono)to fotka wyszła ciemna.ale jakby wszystkie fotki wychodziły rewelacyjnie za pierwszym razem to fotografia stałaby sie nudna:)póki co nie zrażam sie a jedynie marze o zmianie obiektywu:)

  8. Moniko,popatrzyłem,pomyślałem, zanalizowałem i : Namiot powinien być matowy i zamaskowany gałązkami.Wykonany z nieprzemakalnego czegoś ale bez możliwości odbijania, matowy. Jeśli nie potrafisz przekonać się do tego obiektywu – nie forsuj miłości do niego. To jak z aparatem bierzesz do ręki i nic nie czujesz, a innym razem bierzesz jest pieruńsko ciężki, i kochasz od pierwszego wejrzenia i RAZEM umieracie po wiekach. ;). Mam starego (bez przesady Canona EOS 5 “analoga”)i żona jest o niego strasznie zazdrosna.Oczywiście o chwile spędzane razem z nim. O ile pamiętam – to jest najlepiej wyważona konstrukcja w dziejach Canona- a ciężka. Więc otwórz kieszeń sprzedaj czego nie lubisz, i sprawdź, i pokaż owoce nowej miłości.

  9. Namiot akurat nie był zamaskowany bo był w trakcie przenosin do tyłu w bardziej słoneczne miejsce:)to są 2 plandeki zszyte razem.A z tym obiektywem masz racje tylko co wybrać?400L na ptaki to tylko z statywem chyba ze też dam rade z ręki:)na wiecej mnie nie stać a i to już ogromny wydatek.Nie chce sie pchać znowu w krótkie obiektywy bo i tak ma byc na ptaki,ssaki a wiec musi byc jak najdłuzszy.

  10. Jest coś co być może zilustruje Twoje kłopoty.TVN 24 ma nowe studio, ładne ,nowe, czyste, CACY. ALE!Jest bardzo jasne i przy transmisji bezpośredniej oświetleniowcy wpadli. To co było ustawione na oprawę ciemną ,granatową i niebieską ,nie nadaje się do obecnego nadawania.Stół blikuje,obraz jest z zielonkawą poświatą i teraz my odbiorcy musimy ustawiać intensywność ekranu.Pewnie do czasu gdy oni sie nauczą.Tyle na temat przypadkowego zafarbu Twoich zdjęć.I jeszcze jedno.Gdy robiłem zdjęcia w lesie liściastym (oby nie w takim,po deszczu)wyglądały zupełnie inaczej niż wyk.w iglastym.!Odbicia mokrych blaszek liściowych-nieoczekiwane bliki(ruch gałęzi). Myślę,że jest trochę ludzi w sieci, a Tobie nie brak śmiałości- Oni też są otwarci- pytaj.Moje ptaszki nie uciekają-choć i to potrafią robić b.szybko(zdjęcia dzieciaków). Mogę Ci tylko powiedzieć i pocieszyć,że towarzystwo fanatyków lubi się dzielić doświadczeniem. Jeśli nie masz oporów z językami ,sięgnij za granicę.Porozmawiaj z rozsądnym serwisantem Canona.Pamiętasz – w pierwszych Twoich e-mailach zwracaliśmy uwagę na różne wady długich szkieł?A jednak są robione zdjęcia sportowe i z rajdów.Ciekawy jestem która drogę wybierzesz. Powodzenia.

  11. Witam,dopiero kilka tygodni cieszę się lustrzanką. Bardzo dużo czytam na tematy związane z fotografią (również korzystam z Twojego bloga), uczę się swojego aparatu (instrukcja obsługi wygląda jak po wieloletnim użytkowaniu), staram się robić zdjęcia i analizować je. Jednak ciągle mam problemy z ekspozycją. I nareszcie trafiłam na ten artykuł. Przemówił do mnie rysunek – algorytm . Jest super!!!!!!! NA pewno będę z niego korzystać.

Co o tym sądzisz? Zostaw komentarz