Kompozycja obrazu, to ten element fotografii, który jest niezależny od posiadanego aparatu fotograficznego. Tryb auto w aparacie może Ci pomóc ustawić ostrość, balans bieli i dobrać ekspozycję, i często chociaż nie zawsze może to zrobić dobrze. Nie pomoże jednak przy komponowaniu obrazu. Ta czynność jest zarezerwowana dla fotografa.
Musisz więc zadecydować z jakiej odległości fotografować, z jakiej korzystać ogniskowej, jak wypełnić kadr, gdzie w kadrze umieścić obiekt, co pokazać w jego tle, czy wykorzystać małą głębię ostrości, czy zamrozić ruch itd. Jest wiele zmiennych. Są jednak reguły, które mogą pomóc Ci zapanować nad tym. Często też początkujący fotograf w ogóle nie zdaje sobie sprawy, że może użyć aparatu w określony sposób. Zobacz więc, co możesz wykorzystać przy komponowaniu zdjęcia.
Co jeszcze warto wiedzieć o kompozycji
- Są bardzo różne tematy i obiekty fotograficzne. Więc nie każda zasada kompozycji będzie zawsze pasowała. Jednak dzięki temu, że je znasz, możesz wybrać tą najbardziej pasującą w danej sytuacji.
- Zastosowanie w jednym kadrze kilku zasad będzie zazwyczaj wzmacniać siłę oddziaływania zdjęcia. Dlatego stosuj mieszankę zasad i obserwuj jaki daje Ci to efekt.
- Niektóre zasady wzajemnie się wykluczają. Nie da się ich razem zastosować. Jednak znając je będziesz wiedział/wiedziała, która jest lepsza w danej sytuacji. Masz wybór.
- Mimo tego, że zasady kompozycji są wartościowe, to nie wahaj się ich łamać. Jeśli robisz serię zdjęć, to takie wielokrotne “złamanie” zasady może stworzyć nową regułę.
Zasady/elementy do wykorzystania przy komponowaniu zdjęcia
1. Wypełnij kadr
Fotografowany obiekt powinien być na tyle duży, by od razu było wiadomo, co jest tematem zdjęcia. Jeśli nie jest on dobrze widoczny, to podejdź do obiektu. Możesz też teleobiektywem optycznie powiększyć obiekt w kadrze.
2. Kompozycja centralna
Zdjęcia z kompozycją centralną są „mocne” i statyczne. Pokazują fotografowany obiekt w sposób jednoznaczny. To on na nim dominuje i jest najważniejszy. Jest ona powszechnie stosowana kiedy trzeba pokazać jakiś przedmiot, jakiś produkt. Może podkreślać silny podział między dwoma równoważnymi częściami zdjęcia. Często sprawdza się też przy kadrach o formacie kwadratu.
3. Kompozycja symetryczna
Poza ustawieniem centralnym możesz w przypadku obiektów symetrycznych umieszczać je w osi zdjęcia. W zależności od rodzaju symetrii możesz wykorzystać oś przechodzącą przez zdjęcie pionowo lub poziomo.
4. Trójpodział i mocne punkty
Dynamiczne i ciekawe zdjęcia uzyskasz umieszczając główny motyw w tak zwanych mocnych punktach. Jest kilka metod ich wyznaczania. W jednej z nich dzielisz kadr czterema liniami (dwiema poziomymi i dwiema pionowymi) na dziewięć równych części. Mocne punkty otrzymujesz w miejscach przecięcia się linii. W tak określonych punktach możesz śmiało umieścić swój obiekt lub np. linię horyzontu. Zasada ta sprawdza się zarówno w kadrowaniu poziomym jak i pionowym.
5. Stwórz obramowanie
Umieść fotografowany obiekt w naturalnej „ramie”. Może to być gałąź drzewa, brama wejściowa, filary budynku, otwarte okno lub każdy inny element, który możesz do tego wykorzystać. Obramowanie nie musi być pełne. Może ono zamykać 4, 3, 2 a nawet 1 bok kadru. W ten naturalny sposób zostaje ograniczone pole obserwacji i skupiana uwaga obserwatora na obiekcie.
6. Wykorzystaj linie prowadzące
Linie prowadzą wzrok obserwatora po zdjęciu. Oczy nie lubią chaosu, zatem i zdjęć, na których nie wiadomo gdzie patrzeć. Dlatego linie prowadzące sprawiają, że zdjęcie jest ułożone, harmonijne i przyjemne w odbiorze. Często wykorzystywanymi elementami w roli linii prowadzących są drogi, rzeki, tory, pomosty, rzędy drzew, gęsto powtarzające się obiekty itp.
7. Wyszukaj powtórzeń
Jeśli coś się powtarza wielokrotnie, to zaczyna tworzyć ciekawy wzór. To przykuwa uwagę. Szukaj więc powtórzeń. Technika ta jest często łączona z liniami prowadzącymi. Powtórzenia mogą dotyczyć kształtów, kolorów, plam, punktów, części lub całości obiektów.
8. Pokaż kontrast
Zamiast pokazywać tylko obiekt, pokaż go w kontraście z czymś innym. Kontrast może być wizualny lub znaczeniowy: ciemne – jasne, duże – małe, stare – nowe, czerwone – zielone, ostre – gładkie, dużo – mało, wąski – szeroki, wysoki – niski, gładki – pomarszczony itp. A może sam kontrast będzie na tyle ciekawy, że stanie się głównym motywem Twojego zdjęcia?
9. Komponuj kolory
Wykorzystaj siłę koloru. Wiedząc jak różne barwy oddziałują i jak je komponować razem na zdjęciu uzyskasz bardziej spójną kompozycję. Możesz to tego wykorzystać koło barw, które jest wykorzystywane w wielu dziedzinach związanych z grafiką, malarstwem, modą, projektowaniem wnętrz itp.
10. Stosuj plany
Zdjęcia z planami: pierwszym tuż przed obiektywem, drugim dalszym i kolejnymi umożliwiają pokazanie przestrzeni na zdjęciu. Wieloplanowość umiejscawia obiekt w przestrzeni.
11. Zmień perspektywę i punkt widzenia
Zmiana punktu widzenia daje możliwość pokazania czegoś w sposób odmienny niż zazwyczaj. Podstawowe punkty widzenia związane są z perspektywą ptasią, normalną oraz żabią.
12. Celowo stosuj głębię ostrości i selektywną ostrość
Głębia ostrości to strefa, w której obiekty na zdjęciu są odbierane jako wyraźne. Dzięki niej możesz wpływać na to, co będzie przyciągać wzrok obserwatora. Stosując płytką głębię ostrości skupiasz wzrok obserwatora na ostrym obiekcie.
13. Pokaż lub zamroź ruch
Fotografując ruch możesz go zamrozić lub pokazać. Obiekty i zjawiska będące w ruchu dają różny obraz w zależności od użytego czasu migawki. Ruch może być też związany z przemieszczaniem aparatu.
14. Wykorzystaj przestrzeń negatywną
Przestrzeń negatywna to jednorodne, puste obszary, bez żadnych widocznych elementów. Jej celem jest stworzenie punktu odniesienia do zawartych w kadrze obiektów.
15. Zachowaj równowagę
Wizualna równowaga związana jest z rozmieszczeniem elementów. Może być statyczna (spokojny kadr) lub dynamiczna (zdjęcie będzie wtedy tworzyło napięcie).
Nie są to oczywiście wszystkie zasady. Jeśli chcesz poznać inne i mieć je w postaci łatwych do przeglądania ściąg fotograficznych, to zapraszam na stronę
https://sklep.fotodc.pl/sciagi-fotograficzne
Ostatnie wpisy w kategorii - Fotografia
- Jak zrobić czarne tło na zdjęciu lub je zmienić? - 7.12.2023
- Ćwiczenie na fotograficzne patrzenie - 27.11.2023
- Malowanie światłem w nocnym lesie - Niesamowite efekty świetlistej liny - 7.08.2023
- 5 głównych efektów związanych z czasem naświetlania - 26.06.2023
- Jak wykorzystać ściągi fotograficzne? - 14.06.2023
- Jak sprawdzić kiedy i gdzie zachodzi słońce? - 1.06.2023
- Jaki długi czas naświetlania, by rozmyć lub nawet usunąć ludzi z lodowiska - 10.01.2023
Uwielbiam kolekcjonować fotografie z różnych miejsc na świecie, które odwiedzam. Zawsze zwracam uwagę na estetykę wykonywanych zdjęć, najbardziej w moim guście leżą krajobrazy lub zdjęcia tzw. “niepozowane”.
Kompozycja to indywidualna twórczość każdego fotagrafa
Bardzo przystępnie napisany materiał. Nie wiem, ile razy czytałam już o kompozycji, ale to jest napisane naprawdę w przejrzysty sposób (może też przykłady są trafione.
Najbardziej spodobał mi się zamrożony ruch tancerki 🙂
Dziękuję. Ciesze się, że materiał się spodobał.