Niebieska godzina (błękitna godzina, blue hour) to okres, w którym uzyskujesz na zdjęciu niebieskie niebo. Przed zachodem słońca masz „złotą godzinę”, a po zachodzie „niebieską godzinę”. Podobne okresy, ale w odwrotnej kolejności masz o wchodzie słońca. Wybierając się wtedy na zdjęcia, możesz uzyskać lepsze zdjęcia, z lepszym światłem.

Kiedy występuje błękitna godzina?

Okres z niebieskim niebem trwa teoretycznie około godziny. Zaczyna się  kilkanaście minut po zachodzie słońca. Drugą okazję na niebieskie niebo masz jeszcze przed wschodem. Faktyczna długość tej „godziny” jest jednak uzależniona od pory roku oraz szerokości geograficznej. Również kierunek fotografowania i zachmurzenie mają duży wpływ. To decyduje o tym, w jakich godzinach będziesz miał/miała możliwość złapania tego błękitnego nieba. Po zachodzie słońca kierunek zachodni będzie jaśniejszy niż wschodni. Możesz więc wtedy najpierw zacząć fotografowanie w kierunku wschodnim, bo tam wcześniej niebo robi się ciemne, a kierunek zachodni zostawić sobie na później. Takie rozplanowanie da Ci trochę więcej czasu na łapanie zdjęć z niebieskim niebem.

W przypadku zdjęć krajobrazowych, bez oświetlenia miejskiego, możesz jeszcze odpowiednio zmieniać ekspozycję i wydłużyć czas naświetlania. Dzięki temu niebieskie niebo masz szansę złapać jeszcze później, licząc od zachodu słońca. Jeśli jednak fotografujesz motywy miejskie, to ekspozycję musisz dostosować do oświetlenia sztucznego.

Zobacz jeszcze zaprezentowaną poniżej serię zdjęć wykonanych przy tych samych parametrach ekspozycji. Zdjęcia były robione co 2 minuty i pokazują zachodzące zmiany w czasie pół godziny.  Zwróć uwagę, jak szybko niebo zaczyna robić się coraz ciemniejsze.

Porównanie zdjęć pokazujących zmianę jasności nieba.

Powyższe zdjęcia były robione latem w Dubrowniku. Pokazują, że przy stałej ekspozycji tak naprawdę na złapanie ładnej barwy nieba masz zaledwie kilkanaście minut. Stała ekspozycja może być wymuszona przykładowo oświetleniem sztucznym fotografowanego obiektu. Wtedy faktycznie masz niewiele czasu na fotografowanie. Oczywiście możesz jeszcze w programie graficznym pokombinować i rozjaśnić trochę niebo. Nie można jednak z tym przesadzić, bo będą widoczne szumy i degradacja zdjęcia. Powiedzmy, że dzięki temu zyskasz kilka dodatkowych minut. Nic więcej.

W przypadku zachmurzenia niebo zacznie ciemnieć wcześniej. Nie przeszkadza to jednak w uchwyceniu jego niebieskiej barwy. Nie będzie ona aż tak niebieska, jak czyste niebo, ale i takie możesz wykorzystać. Wystarczy, że zmodyfikujesz ustawienie balansu bieli w aparacie.

Istotna staje się tu jednak wysokość położenia tych chmur. Przy niskim położeniu nad miastem będą one dodatkowo podświetlane na bursztynowo. Ten efekt jest wywołany przez lampy sodowe oświetlenia miejskiego. Im mniej światła słonecznego rozpraszającego się w atmosferze, tym ten efekt będzie bardziej widoczny.

Zatem czynnikiem wpływającym na porę błękitnej godziny jest położenie słońca poniżej horyzontu. To natomiast zależy od:

• pory roku,
• szerokości geograficznej.

Dodatkowe czynniki, które wpływają na jasność nieba:

• zachmurzenie nieba,
• kierunek fotografowania.

Jak określić dokładny czas trwania niebieskiej godziny?

Dokładne określenie najlepszych godzin na fotografowanie wymaga obliczeń. Są one związane z podanymi wcześniej czynnikami: położeniem słońca poniżej horyzontu.

Aby określić czas występowania “blue hour”, możesz skorzystać z kalkulatora dostępnego na stronie https://www.bluehoursite.com/. Są też dostępne aplikacje na telefon, które podają między innymi ten czas. Kiedyś korzystałem z darmowej aplikacji na Androida „Exsate Golden Hour”. Nie była ona już dawno aktualizowana, ale nadal jest przydatna. Ma też kilka ciekawych funkcji.

Aplikacja „Exsate Golden Hour”. Znajdziesz tu między innymi godziny wschodów i zachodów słońca i Księżyca. Czas, w którym występuje „golden hour”, „blue hour” i inne. Na mapie natomiast będziesz miał/miała zaznaczony kierunek świecenia słońca i Księżyca dla ich wschodów, zachodów lub innej godzinie w określonej lokalizacji.

Aplikacja Android – Exsate Golden Hour
https://play.google.com/store/apps/details?id=exsate.goldenhour

Dlaczego niebieska godzina jest taka ważna?

Ten czas jest ważny przede wszystkim dla osób fotografujących miejskie krajobrazy. Dzięki temu możesz uzyskać lepsze zdjęcia. Są do tego przypisane dwa powody.

Pierwszy to oczywiście kolor nieba. Niebieskie zazwyczaj znacznie lepiej prezentuje się na zdjęciach niż czarne. Drugi powód jest pewnie mniej widoczny. Chodzi tu mianowicie o kontrastowość fotografowanej sceny, a w zasadzie o nadmiar kontrastów. Jeśli fotografujesz całkiem w nocy, tylko przy świetle nocnego miasta, to masz do czynienia z bardzo dużymi kontrastami. Jeśli natomiast fotografujesz w początkowym okresie niebieskiej godziny, masz do dyspozycji trochę światła naturalnego pochodzącego od nieba. Wtedy to światło, miesza się jeszcze ze światłem sztucznym i rozświetla ciemniejsze fragmenty fotografowanej sceny. Jest to szczególnie istotne przy fotografowaniu iluminacji.

Powyższe dwa zdjęcia zostały zrobione w odstępie czasowym około dwudziestu minut. Zostały zaprezentowane bez obróbki w programie graficznym. Dla porównania poniżej zdjęcie poddane już pewnym zmianom.

Wiesz teraz, dlaczego i kiedy warto fotografować, wykorzystując odpowiednią porę. Mam nadzieję, że przyda Ci się ten mini poradnik i na swoich zdjęciach będziesz uwieczniał/uwieczniała nie tylko zachód słońca, ale również wykorzystasz ten okres, który jest po nim.

Oto kilka dodatkowych zdjęć.

Temat “niebieska godzina — błękitna godzina” w formacie mini kursu video

Odbierz darmowe rozdziały ebooka "Magia nocnych zdjęć"

• Tryby ustawiania ekspozycji przy zdjęciach nocnych – W aparacie masz wiele trybów fotografowania. Tryb automatyczny, tematyczne, kreatywne: P, A/Av, S/Tv oraz M. Zobacz, co się lepiej sprawdzi przy zdjęciach nocnych.
• Jak ustawiać ekspozycję w prawie całkowitej ciemności – Są sytuacje, kiedy światła jest naprawdę mało i w wizjerze, niezależnie czy jest optyczny, czy cyfrowy, nic nie widać. Zobacz, jak sobie z tym radzić.
• Złap krajobraz po zachodzie słońca – Zachód słońca to nie koniec fotografowania. Warto poczekać i fotografować dalej. Zobacz, jakie masz możliwości w tym zakresie i co może się wydarzyć.

Kliknij i zapisz się na darmowe rozdziały ebooka "Magia nocnych zdjęć"