Zobacz, jak fotografować motyle i gdzie je znaleźć. Poznaj porady i informacje na temat fotografowania owadów w ich naturalnym środowisku. Fotografia tak ruchliwych stworów nie jest prosta, ale są metody. Zapraszam do wpisu.


Zdziwiony motyl – rusałka pawik 🙂 – Aparat Canon EOS 50D, obiektyw Pancolar 1,8/80 + konwerter RAYNOX M-250.

W mojej okolicy, w ciepłe dni lipca i sierpnia pojawiają się motyle. W poprzednich latach też robiłem im zdjęcia, a efekty pokazałem we wpisach Motyle i zdjęcia makro oraz Zdjęcia makro motyli – jak robiłem. Do kolejnych zdjęć użyłem trochę innego sprzętu. Jeśli chodzi o optykę, to zarówno tańszego, jak i droższego.

Nie tylko obiektyw makro do fotografii owadów

W poprzednich latach wykorzystywałem amatorski obiektyw zoom Sigma 70 -300 mm f/4-5.6 APO DG Makro. Przy ogniskowej 200 do 300 ma on możliwość ustawienia ostrości już od około 1 metra. Tak więc do zdjęć możesz wykorzystać teleobiektyw. Da on tobie możliwość fotografowania z pewnej odległości bez płoszenia owadów.

W kolejnym roku do zdjęć użyłem manualnego obiektywu Pancolar 1,8/80, który pozostał mi jeszcze z okresu zdjęć “analogowych” oraz dodatkowego konwertera (nasadki) RAYNOX M-250.

Komplet ten wymuszał zdjęcia z odległości około 25 cm. Wymagało to dość powolnego zbliżania się do owada siedzącego na kwiatku. Motyle rusałka pawik, to dość spokojne owady więc nie było z tym zbytniego problemu. Wykorzystany obiektyw ma ręczne ustawianie przysłony, dlatego aparat musiał być ustawiony w trybie A (Av), by móc automatycznie do pomierzonego światła dobrać odpowiedni czas migawki. Aby te czasy były w miarę krótkie, ustawiłem na aparacie czułość ISO 800. Przy przysłonie w granicach 5,6 do 8 w zależności od zmiennego zachmurzenia miałem czasy od 1/125 do 1/800 sekundy. Były to wystarczająco krótkie czasy, by uzyskać nieporuszone zdjęcia. Przymknięcie przysłony do f/8 dawało już w miarę przyzwoitą głębię ostrości przy wystarczająco krótkich czasach. Większe przymknięcie dałoby większą głębię ostrości, ale po pierwsze czas uległby wydłużeniu, a po drugie obraz w wizjerze stawał się już zbyt ciemny, by móc celować. To obiektyw manualny i przez wizjer widać dokładnie tyle ile wynika z ustawionej przysłony. We współczesnych obiektywach automatycznych przez wizjer widzisz obraz przy największym otworze przysłony, a ustawiony mniejszy otwór dla zdjęcia jest przymykany dopiero w momencie jego wykonywania.

Jednak największą wygodę fotografowania uzyskałem, korzystając z dedykowanego obiektywu makro. W moim przypadku był to Canon EF 100 mm f/2.8 Macro USM.  Daje on możliwość uzyskania dużego zbliżenia o skali odwzorowania 1:1.

Ze względu na chęć zachowania odpowiedniego dystansu do fotografowanego obiektu, do zdjęć motyli lepiej się sprawdzą obiektywy makro o dłuższej ogniskowej.

Tak więc do fotografii makro i zdjęć motyli możesz wykorzystać:

• teleobiektyw stałoogniskowy lub zoom, który daje możliwość fotografowania w odległości np. 1 metra,
• obiektyw standardowy lub zoom z nałożonym konwerterem,
• obiektyw makro.

Poza wspomnianymi metodami są też i inne np. pierścienie pośrednie. Ich opis znajdziesz we wpisie: 7 metod na powiększenie [makrofotografia i zdjęcia z bliska].

Kiedy i gdzie fotografować owady

W tym temacie sprawdzają się w zasadzie dwa rozwiązania. Pierwsze, kiedy te latające stwory są jeszcze ospałe, czyli fotografowanie o świecie, drugie, kiedy są głodne i siadają, by się pożywić.

Zdjęcia macro skoro świt

Na takie zdjęcia warto się wybrać jeszcze przed wschodem słońca. W nocy i nad ranem temperatury mogą być niżesz, więc może pojawić się rosa. Jest wtedy jeszcze trochę mało światła, ale rosa skutecznie unieruchamia motyle. Dlatego warto zabrać ze sobą statyw i fotografować z jego wykorzystaniem. Zdjęcia z dłuższym czasem naświetlania nie będą stanowiły problemu, o ile nie będzie wiatru. Dlatego wcześniejsze sprawdzenie prognozy pogody i zwrócenie uwagi na wiatr będzie dobrym pomysłem.

Fotografowanie przy posiłku 🙂

W przypadku zaprezentowanych w tym wpisie zdjęć motyli skorzystałem z drugiej metody. Motyle i inne owady są wabione przez określone kwiaty i zapachy. W przypadku motyli jest to np. tak zwany motyli krzew. Sprawdzają się też lekko sfermentowane owoce. Tę metodę odkryłem w tym roku. Po drylowaniu wiśni taca z pestkami została na kilka godzin na stole. Jak się okazało po pewnym czasie, zleciały się na ucztę. Taka taca z owocami, jak i motyli krzew potrafią ściągnąć całkiem sporą liczbę motyli.

Motyl na motylim krzewie

Motyle na pestkach wiśni

Powyższe dwa zdjęcia zostały zrobione lustrzanką Canon EOS 7D mark II z obiektywem makro 100 mm. Kolejne trzy to ten sam zestaw co przy pierwszym zdjęciu, czyli lustrzanka plus obiektyw stałoogniskowy plus nasadka RAYNOX M-250.

Ostatnie zdjęcie bez nasadki Raynoxa zostało zrobione z większej odległości niż poprzednie trzy. Poskutkowało to znacznie większą głębią ostrości.

Pokazane zdjęcia zostały zrobione lustrzankami Canon EOS 50D lub Canon EOS 7D. Wszystkie zdjęcia przy zastanym świetle naturalnym bez korzystania z doświetlania światłem błyskowym.

Oczywiście zdjęcia makro możesz robić również kompaktem, czy smartfonem. Niemniej wtedy trzeba będzie zazwyczaj doposażyć aparat w dodatkową optykę.

Na zakończenie

Fotografowanie motyli to fascynujące zajęcie, które wymaga nie tylko odpowiedniego sprzętu, ale również dużej cierpliwości i uwagi. Na łąkach, gdzie możemy spotkać różnorodne gatunki motyli, warto wziąć ze sobą sprzęt fotograficzny z trybem makro np. konwerter, obiektyw makro, pierścienie pośrednie, obiektyw tele, które pozwolą na właściwe przybliżanie płochliwych owadów. Ważne jest, aby czas i miejsce fotografowania dostosować do zachowań fotografowanych modeli, np. przyjść skoro świt, kiedy motyle dzienne są mniej aktywne, co znacząco ułatwi robienie zdjęć. Wtedy wystarczy znaleźć, umieścić obiekt w kadrze i gotowe.

Nie zapomnij też o innych mieszkańcach łąki, takich jak ważki, chrząszcze czy gąsienice, które również mogą być interesującym tematem fotografii makro. Ujęcia z delikatnym bokeh, które możesz uzyskać dzięki np. szkłom stałoogniskowym, dodadzą zdjęciom magicznego nastroju.

Dokumentowanie tych momentów, kiedy motyle przylecą do kwiatów po nektar i zamrożenie ich ruchu na matrycy aparatu, to prawdziwa frajda.

Wilgoć i rosa, której możesz spodziewać się o poranku, dodadzą zdjęciom dodatkowego uroku. Warto więc skorzystać również z tego motywu.  Masz wiele opcji do wyboru, zarówno pod względem kompozycji, jak i ekspozycji zdjęcia. Eksperymentuj i znajdź najlepsze ujęcie. Fotografowanie motyli to nie tylko sposób na tworzenie pięknych obrazów, ale także na odkrywanie tajemnic przyrody i dokumentowanie jej piękna. Warto więc zabrać aparat, odpowiedni obiektyw i spróbować swoich sił w tej niezwykłej formie fotografii.

[Aktualizacja 2024.07.09]