Do tego wpisu zainspirował mnie Karol, pisząc w emailu do mnie między innymi “Bardzo wielu początkujących fotografów — amatorów, posiadając mały budżet ma aparaty niepełnoklatkowe i marzy o wykonywaniu zdjęć takich jak autorskie zdjęcia profesjonalnych fotografów. Tak wysoki poziom zdjęć można opanować, gdy posiada się aparat pełnoklatkowy + właściwe obiektywy, dużą wiedzę, praktykę, statyw i umiejętność obróbki w programie RAW, ale to niestety dużo kosztuje.”

Jest tu zawarty taki trochę mit pełnej klatki. Bo jeśli większa matryca jest lepsza od mniejszej, to może raczej warto zainteresować się średnim formatem? Ten temat jest też trochę powiązany z pytaniem “Co jest ważniejsze aparat czy fotograf?”

Czy do tego zdjęcia potrzebna była pełna klatka, czy może wystarczył jasny obiektyw z mniejszą matrycą?

Czy musisz mieć aparat pełnoklatkowy, by robić dobre zdjęcia?

Część osób sądzi, że jeśli będzie mała lepszy aparat, to zrobi lepsze zdjęcia. Tak też jest reklamowany sprzęt fotograficzny, bo producenci podkreślają, w czym dany model jest lepszy i jak ułatwia fotografowanie i pokazują doskonałe zdjęcia nim robione. I faktycznie lepszy aparat może w wielu sytuacjach pomóc, więc w takim stwierdzeniu jest sporo prawdy. Oczywiście jednak to nie jest cała prawda i aparat nie jest wystarczającym elementem. Bo jest raczej oczywiste, że istotne jest tu połączenie sprzętu i fotografa.

I aby była jasność. Zaznaczę na początku, że matryce pełnoklatkowe są super, ale to nie jedyna opcja. Myślenie, że trzeba mieć aparat pełnoklatkowy, by robić dobre zdjęcia, jest mylne.

W drugą jednak stronę, do określonych, ściśle sprecyzowanych zdjęć potrzebny będzie przykładowo określony obiektyw i tych wymogów technicznych wiedza fotografa nie zastąpi. Potrzebne są więc i sprzęt i wiedza połączona z umiejętnościami.

Zdjęcie wykonane telefonem komórkowym LG V30, który swoją premierę miał w 2017 roku.

Moje podejście jest takie, że zdjęcia można robić każdym sprzętem, nawet komórką. A nawet najbardziej wypasiony sprzęt ma pewne ograniczenia i nadaje się lepiej do jednych, a nie do innych zdjęć.

Przykładowo nowoczesnym telefonem komórkowym można zrobić dobre zdjęcie krajobrazowe pod warunkiem, że krajobraz nie zawiera zbyt wielkich kontrastów i z takiego zdjęcia nie będziesz robić dużych powiększeń. Smartfony potrafią też robić dużo zdjęć w serii. Problemem dla niego będą natomiast np. zdjęcia z małą głębią ostrości, z dużymi kontrastami, przy dużej ilości światła (bo tylko jasna przysłona), z małą ilością światła (bo małe czujniki światła).

Z kolei profesjonalne aparaty średnioformatowe będą doskonałe w wielu zastosowaniach, krajobraz, portret, mała, czy duża głębia ostrości, sceny o wysokim kontraście, przy małej ilości światła itd. Natomiast ze względu na wielkość matrycy i ilość danych, które musi obrobić komputer aparatu, nie nadają się jeszcze do zdjęć robionych seriami np. w sporcie. Są zbyt wolne i nie zrobisz nimi zbyt wielu zdjęć w serii na sekundę, mimo że i tak dają doskonałą jakość obrazka w wielu innych zastosowaniach. Lepszą niż aparaty pełnoklatkowe.

Tak więc z mojego punktu widzenia każdy sprzęt daje możliwość zrobienia dobrego zdjęcia, ale w określonych warunkach i w ograniczonym zakresie zastosowań. A wiedza, praktyka i obróbka zdjęć dodatkowo poszerzają ten zakres i umożliwiają wyciągnięcie z aparatu pełnię jego możliwości. Z drugiej strony, brak wiedzy i praktyki może być powodem, że wykorzystujesz tylko część potencjału tkwiącego w już posiadanym sprzęcie. I pewnie dotyczy to każdego, nie wyłączając mnie.

Zdjęcie zrobione aparatem z matrycą 4/3. Efekt połączenia kilku kadrów, by zwiększyć głębię ostrości.

Czy znasz już wystarczająco dobrze swój aparat?

Przykładowo dopiero kilka dni temu “odkryłem” w aparacie funkcję bracketingu ostrości. To za sprawą wykładu Ireneusza Walędzika na temat makrofotografii, który był na Jurajskim Festiwalu Fotograficznym. To znaczy, wcześniej wiedziałem, że w aparacie jest taka funkcja, bo przejrzałem kiedyś całe jego menu, ale jakoś z niej nie korzystałem. A przecież jest to doskonała opcja przy zdjęciach makro.

Strzelam więc teraz serię zdjęć z automatyczną zmianą płaszczyzny ostrzenia i mam pewność, że na którymś zdjęciu ostrość będzie idealnie na oczach owada. Taką serię mogę jeszcze połączyć w programie graficznym w taki sposób, by na wynikowym kadrze zawarte były ostre obszary z różnych ujęć. W ten sposób mam większą głębię ostrości niż jest to możliwe do uzyskania tylko na pojedynczym kadrze.

Niby wiedziałem wcześniej o takich możliwościach, ale czasami przejście z wiedziałem, na używam, wymaga jakiegoś dodatkowego impulsu. Tak więc nadal cały czas się uczę i mogę się tylko sobie dziwić, dlaczego wcześniej nie korzystałem z tego ułatwienia.

I tu pojawia się pytanie kiedy inwestować w sprzęt fotograficzny, a kiedy w siebie?

Jeśli poznałeś/poznałaś już większość możliwości swojego sprzętu fotograficznego i widzisz, że chcesz robić określone zdjęcia, a on Cię ogranicza, to znak, że narto rozważyć zakup nowego: aparatu, obiektywu lub dodatkowych akcesoriów, które poszerzą Twoje możliwości.

Jeśli jednak nie wiesz, czy posiadany sprzęt Ciebie ogranicza, to oznacza, że warto jeszcze poczytać, popytać, popróbować własnych sił w różnych dziedzinach fotografii i to sprawdzić.

Odbierz darmowe rozdziały ebooka "Magia nocnych zdjęć"

• Tryby ustawiania ekspozycji przy zdjęciach nocnych – W aparacie masz wiele trybów fotografowania. Tryb automatyczny, tematyczne, kreatywne: P, A/Av, S/Tv oraz M. Zobacz, co się lepiej sprawdzi przy zdjęciach nocnych.
• Jak ustawiać ekspozycję w prawie całkowitej ciemności – Są sytuacje, kiedy światła jest naprawdę mało i w wizjerze, niezależnie czy jest optyczny, czy cyfrowy, nic nie widać. Zobacz, jak sobie z tym radzić.
• Złap krajobraz po zachodzie słońca – Zachód słońca to nie koniec fotografowania. Warto poczekać i fotografować dalej. Zobacz, jakie masz możliwości w tym zakresie i co może się wydarzyć.

Kliknij i zapisz się na darmowe rozdziały ebooka "Magia nocnych zdjęć"