Dostałem pytanie od Sławka: “Jestem całkowitym dyletantem w fotografii. Mam obiektyw o stałej przysłonie f4. Czy w aparacie w takim przypadku też muszę ustawić konkretną wartość przysłony, w tym przypadku f4, czy to bez znaczenia? Na razie robię zdjęcia z programami automatycznymi i próbuję właśnie z Av Canon.”

Co oznacza stała wartość przysłony na obiektywie?

Domyślam się, że masz obiektyw zoom o stałej jasności przysłony, o wartości f/4. Oznacza to, że niezależnie od ustawionej ogniskowej najjaśniejsza przysłona to f/4. W tańszych obiektywach typu zoom, ta najjaśniejsza przysłona się zmienia i przy ustawionej dłuższej ogniskowej obiektyw jest ciemniejszy, a przy krótszej ogniskowej jaśniejszy. Wtedy obiektyw nie ma stałego najjaśniejszego otworu przysłony, tylko zmienia się on wraz ze zmianą ogniskowej.

Przykładowo dla obiektywu zoom Canon EF-S 15-85 mm f/3.5-5.6 IS USM są podane dwie wartości przysłony f/3.5 oraz f/5.6. Zakres ogniskowych tego obiektywu to 15 do 85 mm. Oznacza to, że przy ogniskowej 15 mm obiektyw ma największy otwór przysłony f/3.5, a przy ogniskowej 85 mm najjaśniejszy otwór przysłony to f/5.6. W praktyce jeśli w trybie Av przy ogniskowej 15 mm ustawisz przysłonę na f/3.5 i następnie zmienisz zoom na 85 mm, to aparat zrobi zdjęcie nie przy przysłonie f/3.5, ale przy f/5.6. Ta zmiana wartości będzie jednak widoczna na wyświetlaczu aparatu.

W Twoim jednak przypadku masz f/4. Wartość ta określa najjaśniejszy możliwy do uzyskania otwór przysłony, który jest stały niezależnie od ustawionej ogniskowej. Jednak sam obiektyw posiada możliwość przymykania przysłony. Możesz więc ustawić inną wartość, zmniejszając otwór przysłony, by wpuścić mniej światła do środka. Wtedy po prostu zaczynasz przymykać przysłonę do wartości f/5.6, f/8, f/11 itd. wedle uznania. Tak więc fotografując w trybie Av możesz ustawić inną wartość przysłony np. f/5.6 i kadr zostanie naświetlony przy tej właśnie wartości przysłony.

Obiektywy o stałej jasności

Obiektywami, które mają stałą wartość przysłony, a w zasadzie stałą jasność, bo listków przysłony w nich jako takich nie ma, są obiektywy lustrzane. Przykładowo taki obiektyw ma jasność f/8 i nie ma możliwości ustawienia innej wartości. Również prawie wszystkie telefony komórkowe mają stałą jasność i nie ma w nich możliwości zmiany wartości przysłony. Są tylko nieliczne wyjątki, które mają taką opcję i to w dość ograniczonym zakresie.

Zobacz też wpis Dlaczego przy kręceniu zoomem zmienia się przysłona?

Odbierz darmowe rozdziały ebooka "Magia nocnych zdjęć"

• Tryby ustawiania ekspozycji przy zdjęciach nocnych – W aparacie masz wiele trybów fotografowania. Tryb automatyczny, tematyczne, kreatywne: P, A/Av, S/Tv oraz M. Zobacz, co się lepiej sprawdzi przy zdjęciach nocnych.
• Jak ustawiać ekspozycję w prawie całkowitej ciemności – Są sytuacje, kiedy światła jest naprawdę mało i w wizjerze, niezależnie czy jest optyczny, czy cyfrowy, nic nie widać. Zobacz, jak sobie z tym radzić.
• Złap krajobraz po zachodzie słońca – Zachód słońca to nie koniec fotografowania. Warto poczekać i fotografować dalej. Zobacz, jakie masz możliwości w tym zakresie i co może się wydarzyć.

Kliknij i zapisz się na darmowe rozdziały ebooka "Magia nocnych zdjęć"