Kiedy naciśniesz po połowy spust migawki, aparat ustawi ostrość i parametry naświetlenia. A co zrobić, by miejsce ostrzenia było inne niż pomiar naświetlenia, bo przykładowo chcesz zrobić zdjęcia do panoramy i naświetlenie powinno być stałe? Albo chcesz mieć na sztywno ustawioną ostrość, bo robisz zdjęcia w takich warunkach, że autofokus się gubi i pomiar powinien dotyczyć tylko naświetlenia kadru.

Do tego wpisu zainspirowało mnie pytanie od Grzegorza: „Interesuje mnie problem przekadrowywania zdjęcia. Jeżeli ustawię punkt centralny AF (One Shot) na przykład na oko fotografowanej osoby, wcisnę do połowy spust migawki aparatu i przekadruję ujęcie to rozumiem, że parametry ostrzenia AF nie zmieniają się, a co z ekspozycją? Używam Canona EOSa 700D”.

Standardowo naciśniecie spustu migawki do połowy, powoduje dokonanie przez aparat dwóch czynności. Pierwsza to ustawienie ostrości, a druga to pomiar światła i w zależności od trybu fotografowania ustawienie parametrów ekspozycji. Jeśli teraz przy wciśniętym spuście migawki do połowy wykonasz przekadrowanie, to ustalone w pierwszym położeniu aparatu parametry zostaną zachowane. Odległość ostrzenia jak i parametry ekspozycji nie zostaną zmienione.

Może się oczywiście zdarzyć sytuacja, w której ekspozycja powinna być inna lub brana z innego miejsca niż ustawienie ostrości. Przykładowo fotografujesz pod światło i widoczne w kadrze źródło światła zakłóca właściwy dobór ekspozycji przez aparat.

Wpływanie na ekspozycję

Jest na to kilka sposobów. Możesz wprowadzić korektę ekspozycji, możesz przejść na tryb manualny M i ręcznie zdefiniować parametry naświetlenia, możesz też dokonać pomiaru ekspozycji, kierując obiektyw w inne miejsce i zapamiętać je w aparacie odpowiednim przyciskiem. W Canonach ten przycisk jest oznaczony symbolem gwiazdki „*”.

Tak więc jeśli chodzi o ekspozycję to, do dyspozycji fotografa jest:

• korekta/kompensacja ekspozycji — wtedy aparat nadal dokonuje pomiaru i ustawia wartości składników naświetlenia, ale robi to, z uwzględnieniem korekty odpowiednio rozjaśniając lub przyciemniając kadr względem pomiaru,
• tryb manualny M — tutaj samodzielnie ustawiasz parametry naświetlenia, a wciśnięcie spustu migawki do połowy nie wpływa na te ustawienia,
• wykorzystujesz przycisk do zapamiętywania dobranych przez aparat wartości składników naświetlenia (może uwzględniać to również ustawioną korektę ekspozycji); wtedy do naświetlenia zdjęcia brana jest ta zapamiętana wartość i nie jest robiony nowy pomiar przy wciśnięciu spustu migawki do połowy.

Włączanie i wyłączanie autofokusa

Jeśli natomiast chodzi o ustawianie ostrości, to najczęściej na obiektywie jest przełącznik, którym ustawiasz, czy autofokus ma działać i aparat ma ustawiać ostrość, czy jest wyłączony i ostrość jest w położeniu wcześniej ustawionej z możliwością ręcznej jej zmiany.

W przypadku obiektywów bez takiego przełącznika możliwość przełączenia trybu autofokusa powinna być dostępna w menu aparatu. W niektórych aparatach można też zablokować ostrość dodatkowym przyciskiem umieszczonym na korpusie aparatu.

W najnowszych konstrukcjach oprogramowanie aparatu bywa bardzo rozbudowane. Wtedy może pojawić się możliwość zmiany działania różnych przycisków i manipulatorów. Możesz wtedy zdefiniować, co ma się zadziać po wciśnięciu określonego guzika, czy ma być blokowana ekspozycja, czy może ostrość.