Robiąc zdjęcia, zazwyczaj zawierzasz, systemowi pomiaru światła robionemu przez aparat. Jeśli zdjęcie wyjdzie za ciemne lub za jasne, to możesz wprowadzić korektę ekspozycji i gotowe. Kolejne zdjęcia są już dobrze naświetlone. To, że aparat czasami się myli, wynika z faktu, że dokonuje on pomiaru światła odbitego. Dlatego w zależności od tego, czy fotografowany obiekt jest w ciemnych, czy w jasnych odcieniach aparat inaczej naświetli taką scenę. Są jednak metody, by od razu było wiadomo, jak naświetlić i jakie wartości składników ekspozycji są tymi odpowiednimi niezależnie od jasności znajdujących się w danym świetle obiektów.

Dokonaj pomiaru ekspozycji za pomocą zwykłego luksomierza. Zobacz, jak zmienić luksomierz na światłomierz do fotografii.

Jedną z metod jest dokonanie aparatem pomiaru na wzorcową szarą kartę. Odbija ona dokładnie tyle światła, na jaką są skalibrowane światłomierze w aparatach. Inną metodą jest jeszcze wykonanie pomiaru światła padającego. Służą do tego światłomierze zewnętrzne.

O podstawowych metodach pomiaru światła padającego i odbitego dowiesz się z darmowej lekcji 11 — „Pomiar światła — wprowadzenie”.

Pochodzi ona z kursu „Ekspozycja — klucz do nowych zdjęć”.

Typowe światłomierze fotograficzne są jednak dość kosztowne. Poza pomiarem światła ciągłego mają zazwyczaj dodatkowe funkcje np. pomiar światła błyskowego. Jeśli jednak korzystasz ze światła ciągłego, to tańszym rozwiązaniem jest wykorzystanie zwykłego luksomierza, stosowanego do pomiaru ilości światła, a dokładnie natężenia oświetlenia w luksach. Znając tak zmierzoną wartość, możesz określić, jak jest jasno w EV oraz jakie wartości przysłony, czasu naświetlania i ISO należy zastosować. Aby Ci to ułatwić, stworzyłem tabele, za pomocą których łatwo odczytasz właściwe wartości składników ekspozycji w zależności od zmierzonego natężenia oświetlenia.

Przeliczanie natężenia oświetlenia na wartość składników ekspozycji.

Wykonujesz po prostu pomiar luksomierzem i otrzymany wynik odszukujesz w tabeli. W kolumnie „lx” masz podane wartości w luksach. Po odszukaniu najbliższej wartości dla zmierzonego natężenia oświetlenia, po prawej stronie możesz odczytać odpowiadający temu czas naświetlania. Pozostałe wartości ekspozycji, które ustawiasz  w aparacie to przysłona f/5.6 oraz ISO 100. Możesz też ustawić inną parę np. f/8 – ISO 200 lub f/11 – ISO 400 itd. Przy tak ustawionych wartościach składników ekspozycji uzyskasz poprawne naświetlenie zdjęcia.

Poniżej jeszcze dwie dodatkowe tabele stworzone dla innych par przysłona/ISO.

Jeśli chcesz sobie wydrukować te tabele, to przejdź do strony pobierania pliku [PDF].

 

Wcześniejsze tabele zostały zrobione z dość dokładnym skokiem ekspozycji co 1/3 EV. Poniżej jeszcze zestawienie ze skokiem co 1 EV, ale już dla większej ilości zmiany przysłon. Wartości natężenia oświetlenia we wszystkich tabelach zostały zaokrąglone.

Na zakończenie tego wpisu zobacz jeszcze przykładowe jasności podane w EV oraz odpowiadające im zdjęcia:

• Nocne światła miasta – około 3 EV
• Półcień w lesie – około 9 EV
• Świt zapowiadający pogodny dzień – około 11 EV
• Tarcza Księżyca – około 14 EV
• Słoneczny dzień – około 14 EV
• Tarcza Słońca – około 25 EV – ta mała kropka widoczna na poniższym zdjęciu to Merkury na tle tarczy słonecznej. 9 maja 2016 roku można było oglądać takie właśnie zjawisko.

Przykładowe jasności fotografowanej sceny wyrażone w EV.

Przy tworzeniu tabel wykorzystałem informacje z poniższych stron: EV (fotografia) – https://pl.wikipedia.org/wiki/EV_(fotografia) Exposure value – https://en.wikipedia.org/wiki/Exposure_value