Jeśli wybierasz się na nocne zdjęcia lub na malowanie światłem, to warto się do tego przygotować. To co będzie potrzebne zależy od warunków oświetleniowych, w których będziesz fotografował. Szczególnie istotny jest tu łączący się z tym czas naświetlania. W przypadku malowania światłem ważne jest też to, czy malujesz światłem samodzielnie, czy fotografujesz jak ktoś maluje. Z tego wynika sposób wyzwalania migawki oraz znowu czas naświetlania. Ale po kolei.

1. Nocne zdjęcia z ręki

Zdjęcie: matryca 1 cal; ogniskowa: 18mm; czas: 1/30s; przysłona: f/2.8; ISO 800. Zdjęcie nocne robione z ręki wymusiło podniesioną wartość czułości ISO.

Współczesne aparaty cyfrowe coraz lepiej radzą sobie z wykorzystaniem niskiego poziomu światła. Jasny obiektyw i podniesione ISO wystarczą do uzyskania na tyle krótkich czasów migawki, że spokojnie możesz fotografować z ręki. Nawet tryb automatyczny często sprawdzi się i w mieście, korzystając z istniejącego oświetlenia ulicznego, światła z witryn sklepowych, czy oświetlonych reklam możesz zrobić dobrze naświetlone zdjęcie. Masz wtedy do czynienia ze światłem ciągłym dlatego czujniki aparatu będą wstanie dokonać pomiaru i ustawić parametry ekspozycji.

2. Zdjęcia z długim czasem

Zdjęcie: matryca APS-C; ogniskowa: 10mm; czas: 20s; przysłona: f/11; ISO 100. Zdjęcie nocne ze statywu umożliwiło zachowanie niskiego ISO oraz rejestrację smug świateł od pojazdów.

Przy długich czasach migawki istotne staje się ustabilizowanie aparatu w taki sposób, by w czasie naświetlania nie dochodziło do jego drgań. Dlatego aparat powinien być zamocowany na statywie. Jeśli nie masz statywu to pewnym rozwiązaniem może być woreczek z grochem lub wspornik do monopodu.

Aby mieć stabilne zdjęcia ze statywu trzeba jeszcze zwrócić uwagę na kilka spraw:

• statyw powinien być odpowiednio sztywny i dostosowany do wagi przymocowanego do niego sprzętu fotograficznego;
• powinien stać na stabilnym podłożu; plaże, tereny bagniste, mosty, kładki i różne sprężyste podłoża mogą powodować, że dojdzie do poruszenia kadru; ogranicz ponadto przemieszczanie się w bezpośredniej bliskości statywu w czasie naświetlania; wywołane w ten sposób drgania mogą przez podłoże przejść na statyw i aparat;
• kiedy wieje odepnij pasek aparatu lub owiń go wokół statywu; poruszany przez wiatr pasek, który stuka w statyw w czasie naświetlania może wpłynąć na ostrość uzyskanego kadru; podobnie jeśli podwieszasz do statywu torbę, by go dociążyć, zrób to w taki sposób, by torba się nie bujała i nie wywoływała drgań;
• oczywiście kiedy naświetlasz zdjęcie to nie dotykaj aparatu ani statywu; dlatego też wyzwalanie migawki powinno się odbywać w sposób zdalny np. za po mocą pilota lub wężyka spustowego; jeśli go nie masz to wykorzystaj samowyzwalacz;
• w lustrzankach czasami warto jeszcze uruchomić funkcję blokady lustra, bo jego ruch też może wywołać drgania; nie jest to jednak konieczne przy długich czasach naświetlania rzędu kilku sekund i dłuższych;
• w większości przypadkach warto też wyłączyć funkcję stabilizacji obrazu w aparacie i/lub obiektywie; może ona powodować niepotrzebny ruch matrycy lub obrazu na niej;

Jeśli jest na tyle jasno, że automatyka aparatu działa sprawnie możesz fotografować z jej wykorzystaniem. Jednak jeśli chcesz uzyskać określone efekty, przy konkretnych ustawieniach parametrów ekspozycji lepiej będzie wykorzystać tryb manualny. Tu przyda się znajomość ekspozycji i zależności między jej składnikami. Możesz o tym przeczytać we wpisie Trójkąt ekspozycji dla światła ciągłego oraz lampy błyskowej. Poćwiczyć możesz na symulatorze aparatu fotograficznego. Jeśli potrzebujesz więcej informacji, to znajdziesz ją w poradniku Ekspozycja – Barwa – Ostrość.

Korzystanie z trybu manualnego nie jest trudne i opisane masz to we wpisie Tryb manualny w aparacie, czyli jak cyfrówką robić zdjęcia po staremu.

3. Malowanie światłem

Zdjęcie: matryca APS-C; ogniskowa: 20mm; czas: 17s; przysłona: f/5.6; ISO 100.

Przy tego typu zdjęciach zazwyczaj nie wiadomo jak długo będzie trwało to malowanie. Dlatego najlepiej sprawdza się tryb BULB. Aparat w tym trybie tak długo naświetla zdjęcie jak długo wciśnięty jest spust migawki. Oczywiście, aby nie powodować drgań trzymaniem spustu migawki na aparacie należy zastosować wężyk spustowy z blokadą przycisku migawki. Wtedy uruchamiasz naświetlanie, malujesz światłem i kończysz naświetlanie. Aby takie fotografowanie było skuteczne, musisz je robić w ciemnym otoczeniu. Jeśli jest jednak trochę światła zastanego, to musisz mniej więcej przewidzieć ile czasu zajmie malowanie światłem i do tego czasu dobrać przysłonę i ISO. Dalej do ustalonych wartości przysłony i ISO dobierasz jasność pędzla do malowania światłem.

Jeśli samodzielnie malujesz, to do czasu związanego z wykorzystaniem własnego światła w ruchu trzeba jeszcze doliczyć czas przejścia od aparatu do miejsca malowania i powrót do aparatu w celu zakończenia naświetlania. Jeśli otoczenie jest ciemne i możesz stosować odpowiednio długie czasy, to nie ma problemu. Jeśli jednak fotografujesz łącznie z oświetleniem zastanym, to czas przejścia, może niepotrzebnie wydłużać czas i spowodować, że zarejestrowane światło zastane będzie zbyt jasne. Wtedy pozostaje kombinować z przysłoną i ISO lub wyposażyć się w pilot do zdalnego, radiowego wyzwalania migawki. Pilot przydaje się również wtedy, kiedy istotny jest moment rozpoczęcia i zakończenia naświetlania.

Oczywiście nie ma z tym problemu, kiedy fotografujesz, jak ktoś inny zajmuje się malowaniem światłem.

Jeśli interesuje Cię temat nocnego fotografowania, to zapraszam do pobrania darmowych rozdziałów ebooka “Magia nocnych zdjęć”.